Φιλοπρόοδος Σύλλογος Κοζάνης: Θερινό σινεμά «Μοντέρνοι Καιροί»

Ο Φιλοπρόοδος Σύλλογος κλείνει τις καλοκαιρινές προβολές του αυτή την Τετάρτη 18 Σεπτεμβρίου 2024, το συνταρακτικό και προφητικό αριστούργημα του Τσάρλι Τσάπλιν, «Μοντέρνοι Καιροί» (Modern Times- 1936).

Σκηνοθεσία, σενάριο, μουσική, μοντάζ: Τσάρλι Τσάπλιν

Πρωταγωνιστούν: Τσάρλι Τσάπλιν, Πολέτ Γκοντάρ, Χένρι Μπέργκμαν, Τσέστερ Κόνκλιν, Τάινι Στάντφορντ, Χανκ Μαν, Στάνλεϊ Μπάιστοουν, Άλαν Γκαρσία

Η ώρα έναρξης της προβολής είναι στις 9:00 μ.μ. ακριβώς.

Κοινωνική κριτική, σουρεαλισμός, ανθρωπισμός και ψυχαγωγία συνυπάρχουν μοναδικά στην ταινία μαζί με υπέροχα ενορχηστρωμένες κωμικές σκηνές ανθολογίας. Οι «Μοντέρνοι Καιροί» θα αποτελέσουν την ευφυή και προφητική παρακαταθήκη του Τσάρλι Τσάπλιν πάνω στην παράνοια της σύγχρονης κοινωνίας και της τεχνολογικής προόδου, που παραμένει μέχρι σήμερα, τραγικά επίκαιρη.

Στις 5 Φεβρουαρίου του 1936 οι «Μοντέρνοι Καιροί», μία από τις πιο εμβληματικές ταινίες του Τσάρλι Τσάπλιν και μία από τις σπουδαιότερες όλων των εποχών, έκαναν παγκόσμια πρεμιέρα στη Νέα Υόρκη.

Η έμπνευση για το φιλμ αυτό, η πλοκή του οποίου εκτυλίσσεται με φόντο το οικονομικό κραχ του 1929, προήλθε από μία συνομιλία του Άγγλου δημιουργού μ’ ένα δημοσιογράφο:

«Τότε θυμήθηκα μια συνέντευξη που είχα δώσει σ’ ένα λαμπρό νεαρό ρεπόρτερ του Κόσμου της Νέας Υόρκης, ο οποίος, όταν άκουσε πως θα επισκεπτόμουν το Ντιτρόιτ, μου είπε για το σύστημα της αλυσίδας που είχαν στα εργοστάσια εκεί- μια φρικιαστική ιστορία για το πώς η μεγάλη βιομηχανία πλάνευε τους γεμάτους υγεία νέους και τους έκανε ν’ αφήσουν τις φάρμες για να τους μεταμορφώσει μετά από τέσσερα ή πέντε χρόνια στην αλυσίδα, σε νευρικά ερείπια. Ήταν αυτή η συζήτηση που μου έδωσε την ιδέα για τους Μοντέρνους Καιρούς», αναφέρει ο ίδιος στην αυτοβιογραφία του. (εκδόσεις Επίκεντρο,2005)

Στους Μοντέρνους Καιρούς, που διαδραματίζεται στην περίοδο του μεγάλου οικονομικού κραχ του 1929, ο θρυλικός Αλητάκος, ο οποίος πρωτοσυστήθηκε στο κοινό το 1914 μέσα από τη μικρού μήκους ταινία του Χένρυ Λέρμαν «Kid Auto Races at Venice», έκανε την τελευταία του εμφάνιση. Ο ήρωας, εργάτης σ’ ένα εργοστάσιο, τρελαίνεται και οδηγείται στη νευρική κατάρρευση εξαιτίας των εξοντωτικών και αγχωτικών ρυθμών της γραμμής παραγωγής, συλλαμβάνεται και φυλακίζεται έπειτα από μία παρεξήγηση ως υποκινητής μίας διαδήλωσης, ερωτεύεται μία ορφανή και φτωχή κοπέλα. Οι δυο τους έρχονται αντιμέτωποι με την ανεργία και την οικονομική ανέχεια κι ενώνουν τις δυνάμεις τους για να βρουν την ευτυχία.

Με τη βωβή αυτή ταινία ο Τσάπλιν εναντιώθηκε για τελευταία φορά στον ομιλούντα κινηματογράφο και στηρίχτηκε στην παντομίμα και σε άφθονα γκαγκ για να δημιουργήσει σκηνές που έγραψαν ιστορία. Μέσα από αυτές έκανε το δικό του σχόλιο για το σύγχρονο μηχανοποιημένο κόσμο, την παράνοια της έντονης βιομηχανοποίησης, τον αστικοποιημένο τρόπο ζωής και τις κοινωνικές ανισότητες.

Παραλειπόμενα:

• Ο Τσάπλιν ξεκίνησε το 1934 τον σχεδιασμό για να γίνει αυτή η πρώτη του ομιλούσα ταινία. Είχε γράψει διαλόγους, αλλά και έκανε πειράματα πάνω στον ήχο. Σύντομα όμως το μετάνιωσε επιστρέφοντας στον βωβό, στηρίζοντας εκ νέου τη θέση του ότι ο αλητάκος θα έπρεπε για πάντα να είναι βωβός, ώστε να γίνεται παρόμοια οικείος στο παγκόσμιο κοινό.
• Γυρίστηκε στα “βωβά” 18 πλάνα ανά δευτερόλεπτο, που στην “ομιλούσα” προβολή των 24ων ανά δευτερόλεπτο πλάνων το φιλμ αποκτούσε έναν φρενήρη ρυθμό.
• Η λεκτική παρουσία ναρκωτικών, κατά τη σκηνή της φυλακής, ήταν εξαιρετικά τολμηρή, αφού από το 1930 και την ενεργοποίηση του κώδικα λογοκρισίας, απαγορεύονταν κάθε αναφορά σε αυτά.
• Μπορεί η ταινία να είναι βωβή, αλλά εδώ ακούγεται για πρώτη φορά η φωνή του Τσάπλιν επί της οθόνης, αφού υπάρχει μια ομιλούσα σκηνή όπου ο κεντρικός ήρωας τραγουδάει το «Je Cherche Apres Titine» του Leo Daniderff. Γνωστότερο ως «The Nonsense Song», ακούγεται δίχως να γίνεται κατανοητή η γλώσσα των στίχων, αν και κάπου διακρίνονται γαλλικά και αλλού ιταλικά. Αυτό θα εμπνεύσει αργότερα την προφορά των λόγων του δικτάτορα Χίνκελ στον «Μεγάλο Δικτάτορα».

Για άλλη μια χρονιά, καλούμε όσους μας τιμήσουν με την παρουσία τους στις προβολές μας, να φέρνουν ό,τι έχουν διαθέσιμο από τρόφιμα μακράς διαρκείας, για το Κοινωνικό Παντοπωλείο του Συλλόγου.

 Τετάρτη 18 Σεπτεμβρίου 2024 στις 9:00 μ.μ., ακριβώς.

στην αυλή του Φιλοπρόοδου

Ώρα έναρξης προσέλευσης 8:30 μ.μ.

ΕΙΣΟΔΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗ

Ένθερμος υποστηρικτής Κινηματοθέατρο «Ολύμπιον»