Μηδενικός ΦΠΑ για τον Τύπο

Πιο συγκεκριμένα, ο Μακρόν αποφάσισε να προχωρήσει σε ετήσια επιπλέον φοροαπαλλαγή που έφθανε τα 50 ευρώ, σε κάθε πολίτη που αποφάσιζε να γίνει συνδρομητής σε οποιαδήποτε εφημερίδα ή περιοδικό. Ουσιαστικά δηλαδή, το γαλλικό κράτος επιδοτούσε τους πολίτες για να διαβάζουν εφημερίδες. Ήταν μια κίνηση ιδιαίτερα ευρηματική, αλλά όπως αποδείχθηκε και αποτελεσματική σε ένα βαθμό, αφού οι κυκλοφορίες των εφημερίδων στη Γαλλία δεν ακολούθησαν την πτωτική τάση των τελευταίων χρόνων, δείχνοντας σημάδια σταθεροποίησης.

Φυσικά το αποτέλεσμα θα μπορούσε να ήταν καλύτερο, ωστόσο δεδομένης της πίεσης που δέχονται τα έντυπα και τα παραδοσιακά ΜΜΕ ανά τον κόσμο, το αποτέλεσμα παραμένει με θετικό πρόσημο.
Την κίνηση αυτή του Μακρόν θυμηθήκαμε με αφορμή την απόφαση που πήρε στις 7 Δεκεμβρίου 2021 το Συμβούλιο Οικονομικών και Δημοσιονομικών Θεμάτων της Ευρώπης (Ecofin) για μηδενικό ΦΠΑ σε εφημερίδες και περιοδικά, με στόχο την στήριξη του παραδοσιακού Τύπου, ο οποίος βρίσκεται τα τελευταία χρόνια σε εξαιρετικά δυσχερή θέση, με τις κυκλοφορίες του να πέφτουν συνεχώς, τα διαφημιστικά έσοδα να μειώνονται και το εκδοτικό κόστος όχι απλά να μην μειώνεται, αλλά να αυξάνεται. Τους τελευταίους μήνες δε, η κατάσταση επιδεινώθηκε από την πολύ μεγάλη αύξηση του χαρτιού εκτύπωσης, η οποία προήλθε από την αύξηση των τιμών ενέργειας και των μεταφορικών.

Η Γερμανική Ένωση Εκδοτών αμέσως μόλις ψηφίστηκε το εν λόγω νομοσχέδιο εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία ανέφερε ότι η εξέλιξη αυτή είναι ιδιαίτερα σημαντική για τον Τύπο, αφού στηρίζει τον πλουραλισμό της έκφρασης και την δημοκρατία, ενώ έχει έντονο πολιτιστικό αντίκτυπο, δεδομένου ότι η απόφαση αφορά και στα βιβλία.

Η πρόταση για μηδενικό ΦΠΑ στα έντυπα δεν είναι καινούργια. Εμφανίστηκε για πρώτη φορά στο Ecofin της 13ης Ιουλίου 2018, και σε πρώτη φάση αφορούσε στα ηλεκτρονικά ΜΜΕ. Στη συνέχεια η πρόταση επανήλθε ως τροποποίηση της οδηγίας 2006/112/ΕΚ που μιλούσε για συγκεκριμένους συντελεστές ΦΠΑ σε βιβλία, εφημερίδες και περιοδικά, όπου ζητούμενο ήταν η μείωση του φόρου αυτού περαιτέρω, αλλά χωρίς υποχρεωτική εφαρμογή. Η συζήτηση συνεχίστηκε τους μήνες που ακολούθησαν, μέχρι να φθάσουμε στην απόφαση της 7ης Δεκεμβρίου 2021, όπου αποφασίστηκε ο μηδενισμός του ΦΠΑ χωρίς ωστόσο και πάλι υποχρεωτική εφαρμογή.

Το πρόβλημα ωστόσο είναι ακριβώς αυτό, ότι η απόφαση δεν έχει υποχρεωτική εφαρμογή, απλά δίνει στα κράτη-μέλη την δυνατότητα εάν θέλουν να μηδενίσουν τον ΦΠΑ. Κάτι που στην παρούσα φάση της ελληνικής οικονομίας φαντάζει δύσκολο να εφαρμοστεί, δεδομένων των στενών δημοσιονομικών περιθωρίων που αυτή έχει, ιδιαίτερα μετά τα 43 δις. ευρώ που δόθηκαν για την στήριξη επιχειρήσεων και κοινωνίας από τις επιπτώσεις της πανδημίας. Τα προβλήματα ωστόσο του Τύπου στην Ελλάδα επιβάλλουν επιτακτικά τον μηδενισμό του ΦΠΑ.

Η απόφαση της 7ης Δεκεμβρίου 2021 δίνει την δυνατότητα στις κυβερνήσεις να επιλέξουν 24 κατηγορίες προϊόντων με μειωμένους συντελεστές ΦΠΑ έως 5% και 7 κατηγορίες αγαθών που μπορούν να τον μηδενίσουν. Στις 7 αυτές κατηγορίες ανήκουν τα τρόφιμα, τα φάρμακα και ορισμένα πολιτιστικά είδη, όπως τα βιβλία, οι εφημερίδες και τα περιοδικά.

Σύμφωνα με τα στοιχεία, 19 κυβερνήσεις ήδη έχουν προχωρήσει σε κατάργηση ΦΠΑ σε τρόφιμα και ενέργεια, αλλά ελάχιστες το έχουν κάνει στο εκτυπωτικό χαρτί, τουλάχιστον μέχρι στιγμής. Δεν γνωρίζουμε τα δεδομένα στις άλλες χώρες της Ε.Ε, στη χώρα μας όμως ο μηδενισμός του ΦΠΑ στις εφημερίδες είναι μονόδρομος.

Από Δημήτρη Κορδερά