ΔΥΤ.ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ
Ένα οδοιπορικό στη Δυτική Μακεδονία του κρασιού και των θρύλων
Ανταπόκριση από το Πανευρωπαϊκό Συνέδριο Τα Οινοπέδια των Λιμνών – Οίνος, Τόπος, Άνθρωποι, που πραγματοποιήθηκε στη Δυτική Μακεδονία
Στον δρόμο για το Ξινό Νερό με αποπλανούν τα ξανθά αλωνισμένα σιταροχώραφα και τα ηλιοτρόπια, καθώς τα πρόσωπά τους, στραμμένα στον ήλιο, κλέβουν φιλιά. Οι πινακίδες με τις σημάνσεις Πέρασμα Αγριογούρουνων και τα γραφικά με την αρκούδα και τα αρκουδάκια που ακολουθούν τη μαμά τους το ένα μετά το άλλο με εντυπωσιάζουν επίσης. Δασχίζουν τον δρόμο όπως διέσχιζαν οι Beatles το φανάρι για τα στούντιο Abbey Road. Αμύνταιο, Νυμφαίο, Σιάτιστα, Βελβεντός και αργά το βράδυ του Σαββάτου στου Ναουμίδη, το διάσημο εστιατόριο με θέα τη Βεγορίτιδα στον Άγιο Παντελεήμονα, ευγνωμονώ τον δρόμο που με έβγαλε εδώ και ας μην παίζει το Let It Be ή το Get Back η ορχήστρα με τα χάλκινα, αλλά αργόσυρτα βλάχικα, εντόπια, ποντιακά, μπαϊντούσκες και άλλα ωραία ηχητικά με κλαρίνο και τρομπέτα, άσματα ανάμεικτα, όπως οι άνθρωποι που η Ιστορία από τα βάθη της τους έφερε να εποικήσουν και να συνδέσουν τον βίο και το βιός τους με τον τόπο που ο χάρτης τον ονοματίζει Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας.
Τι γυρεύω εδώ; Τα καλύτερα! Και τα βρίσκω ένα ένα. Ο περιηγητικός χάρτης που ακολουθώ με διακτινίζει random play, από σποτ σε σποτ, στα πλούτη και τις ομορφιές της ενδοχώρας της. Πίσω, όμως, στου Ναουμίδη, του εξπέρ στην πιπεριά και τις παραλλαγές της και στα φίνα πιάτα που μας τράταρε με χυλοπίτες αξεπέραστες, που εντός τους οργιάζουν τα μοσχαρίσια μάγουλα, ατακαριστά με τα φασόλια και τα λουκάνικα, ακόμα ένα εμβληματικό πιάτο της περιοχής. Και ψωμί φρεσκοψημένο χειροποίητο και τουρσιά του θανατά και άλλα γούστα διάφορα συνοδευμένα από μια θεσπέσια Μαλαγουζιά του Κτήματος Άλφα.
Λίγο πριν του Ναουμίδη, αυτήκοος μάρτυρας, παρακολούθησα την περήφανη ξενάγηση που μας έκανε προσωπικά ο Άγγελος Ιατρίδης στο κτήμα του. Το Άλφα εξάγει μέγα μέρος των κρασιών του στο εξωτερικό, η αμπελουργία τους ανθίζει ακμαία στα 2 χιλιάδες και κάτι ιδιόκτητα στρέμματα, τα σταφύλια και η υπερσύγχρονη τεχνολογία της επιχείρησης δίνουν δουλειά σε εκατοντάδες ανθρώπους. Εδώ στο Αμύνταιο, η αμπελουργική είναι βίωμα, εμπειρία, μια ιστορία απόλυτα αναγνωρίσιμης αίσθησης, αισθητικής και φήμης.
Ο λόγος που δεν αφήνω απάτητη σπιθαμή για σπιθαμή της επικράτειας της Δυτικής Μακεδονίας είναι το διεθνές συνέδριο με τίτλο Τα Οινοπέδια των Λιμνών – Οίνος, Τόπος, Άνθρωποι. Η αμπελουργία, η κλιματική αλλαγή και η ανάλυση των επιπτώσεών της στον κλάδο, η ανάπτυξη στρατηγικών προσαρμογής, οι γηγενείς ποικιλίες που καθορίζουν με την αυθεντικότητά τους την οινική ταυτότητα περιοχών όπως το Αμύνταιο, οι τοπικές ποικιλίες της Κοζάνης, τα οινοπέδια του Βελβεντού, της Καστοριάς και της Σιάτιστας (ήταν μαγικό το walk around που μας έκανε ο Άρης Σκλαβενίτης στον οινικό πλούτο των ευλογημένων τόπων), και φυσικά η κουλτούρα του ξινόμαυρου που, όταν ακούς τη λέξη, σκέφτεσαι αμέσως την πατρίδα του που δεν είναι άλλη από τη Δυτική Μακεδονία, ήταν μερικές από τις ενότητες-πάνελ. Συνδυασμένες με μια εξίσου ενδιαφέρουσα πληθώρα συζητήσεων και τοποθετήσεων για την επόμενη μέρα του οινοτουρισμού και το πώς πουλάς ένα ποτήρι κρασί σαν εμπειρία, Τα Οινοπέδια των Λιμνών ήταν μια εντυπωσιακή σύζευξη διεθνών καλεσμένων ομιλητών και ντόπιων παραγωγών κρασιού, όπως και επαγγελματιών της εστίασης.
Πώς με στοχευμένες επισκέψεις σε οινοποιεία διαμάντια του τόπου τους, το τουριστικό προϊόν που λέγεται Δυτική Μακεδονία μπορεί να αναπτυχθεί επιπλέον, καταστώντας την έναν δυναμικό και σαγηνευτικό πόλο εναλλακτικού τουρισμού; Οι προστατευόμενες ονομασίες προέλευσης και η παρουσίαση του στρατηγικού σχεδίου οίνου και οινοτουρισμού της Περιφέρειας της Δυτικής Μακεδονίας, συνδυασμένη με επισκέψεις σε επίλεκτα σημεία παραγωγής και αξίας, ήταν τα highlights αυτού του ταξιδιού. Ξεναγήσεις στο μυθικό οινοποιείο του Αγροτικού Συνεταιρισμού Αμύντας και επίσκεψη στον ακριβό Κυρ Γιάννη, όπου εκεί να δεις ασύρτικα και κόκκινα και ροζέ και κεφτεδάκια με σάλτσα σουτ μακάλο, και έναν κοντραμπασίστα με έναν κιθαρίστα να παίζουν Steely Dan μέσα στη νύχτα κι όλα να μου ψιθυρίζουν ότι μπορεί και να τα πίνω κάπου στον Παράδεισο. Στου μάγου της ροζέ αφρώδους σαμπάνιας Λόρενς Χάρτμαν (ΑΚΑ Καρανίκα), στους αμπελώνες του Ζανδέ και του Βογιατζή και στο μαγικό κελάρι Οινοευφροσύνη, που το λιαστό κρασί της Γεωργίας Γκουτζιαμάνη, σερβιρισμένο με τις ιστορίες της οικογένειας των Ταπνών, επανάφερε την ερώτηση που μέσα της περιλαμβάνεται η απάντηση: μήπως κάπως έτσι, με σαρμαδάκια, πίτες, σπάνιας μέθεξης μουσταλευριά και κρασιά της ετικέτας Dio Fili σε υποδέχονται στον Παράδεισο; Ναι, ναι, ναι.
Στο περιλάλητης ομορφιάς αρχοντικό της Πούλκως και στην εκκλησία της Αγίας Παρασκευής με τις σπάνιες εξωτερικές αγιογραφίες, ενώ στη Θεσσαλονίκη είχε 40 βαθμούς θερμοκρασία και άπνοια: αυτό θα πει τύχη ακριβή και καλή ζωή μακριά από το πανικόβλητο άστυ. Η Σιάτιστα βέβαια ήταν κι αυτή ζεστή, σε αντίθεση με το Νυμφαίο που ένα ζακετάκι το χρειαστήκαμε καθισμένοι στου Τίγρη με τα σπέσιαλ τσίπουρα, τα παστά και τα εξίσου αποπλανητικά φασολάκια τουρσί σερβιρισμένα σε πιάτα με παστουρμάδες και αλμυρόγλυκα τσάτνεϊ. Δροσιά, καλή δροσιά, στα 1250 μέτρα υψόμετρο γαρ, το Νυμφαίο κερνά ένα καλοκαίρι ανθρώπινο με την τόσο φυσική και βουνίσια ερκοντισιονική του. Τα προσφυγάκια του 18ου αιώνα, ξεριζωμένα από τη Μοσχόπολη, μεγαλούργησαν εδώ, μέσα στα δάση της οξιάς και τα λιθόστρωτα μονοπάτια με τα ακριβά πετρόκτιστα σπίτια. Μας μυεί στο εμπορικό δαιμόνιο των προγόνων του ο Γιάννης Ζέζιος, ιερέας στον μοναδικής ομορφιάς ναό του Αγίου Νικολάου, με τις βυζαντινές τοιχογραφίες της Μακεδονικής Σχολής και τις ψηφίδες από ακριβά μάρμαρα και πέτρες. Σημείωση: Όχι μόνο στο Νυμφαίο, που ήταν η μεγάλη του αγάπη, παντού σε αυτό το οδοιπορικό μου στη Δυτική Μακεδονία, οι ντόπιοι που τσουγκρίζαμε τα ποτήρια μας, ανεξαρτήτως επαγγέλματος και φύλου, μνημόνευαν τον Γιάννη Μπουτάρη σαν τον Φύλακα Άγγελο της περιοχής.
Τελευταία στάση Βελβεντός: φέτα, πρασοτυρόπιτα, μανιτάρια σχάρας και ζυγούρι γάστρας, ραβανί για σβήσιμο και ροδάκινα πεσκέσι για την επιστροφή στη Θεσσαλονίκη. Εντυπώσεις άριστες, συνέδριο εξαιρετικό, μεστό, μυητικό και επιμορφωτικό για το τι πάει να πει κρασί, γαστρονομία, φιλοξενία δυτικομακεδονίτικη και άνθρωποι σπάνιοι. Θα επιστρέψω, ορκίστηκα ότι θα επιστρέψω.
Θερμές ευχαριστίες για την πρόσκληση στον Περιφερειάρχη Δυτικής Μακεδονίας Γιώργο Αμανατίδη, στην αντιπεριφερειάρχη Τουρισμού, Πολιτισμού, Περιβάλλοντος και Επίκουρη Καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, Πολυτίμη Φαρμάκη, την Οικονομολόγο και Υπεύθυνη του Τμήματος Ανάπτυξης Υπαίθρου, Ζωή Γκερεχτέ, και φυσικά στον ξεναγό μας Θανάση Παπαδημητρίου, προϊστάμενο του Τμήματος Τουρισμού, Πολιτισμού και Περιβάλλοντος.
athensvoice.gr
