Την ώρα που οι τράπεζες έχουν για πρώτη φορά εδώ και χρόνια άφθονη ρευστότητα από καταθέσεις και παροχές δανεισμού με αρνητικά επιτόκια από την ΕΚΤ, οι καθαρές ροές πιστώσεων προς τον ιδιωτικό τομέα είναι αρνητικές.
Αποκλεισμένες από την τραπεζική χρηματοδότηση και μάλιστα σε συνθήκες εξαιρετικά φθηνού χρήματος, εξακολουθούν να παραμένουν οι επιχειρήσεις, επιτείνοντας το πρόβλημα ρευστότητας που αντιμετωπίζει η οικονομία.
Τα στοιχεία που έδωσε χθες την δημοσιότητα η Τράπεζα της Ελλάδος ήρθαν να επιβεβαιώσουν τις καταγγελίες εκπροσώπων του επιχειρηματικού κόσμου για «άρνηση» του πιστωτικού συστήματος να χρηματοδοτήσει την πραγματική οικονομία και να αναδείξουν το εξής παράδοξο: τις τράπεζες να διαθέτουν, για πρώτη φορά εδώ και χρόνια άφθονη ρευστότητα, από καταθέσεις και παροχές δανεισμού με αρνητικά επιτόκια από την ΕΚΤ και τις καθαρές ροές πιστώσεων προς τον ιδιωτικό τομέα να είναι αρνητικές
Συγκεκριμένα μόνο για τον Οκτώβριο η αύξηση των καταθέσεων ξεπερνάει τα 2,5 δις. ευρώ, τάση που διατηρείται καθ’ όλη την διάρκεια της τρέχουσας χρήσης διαμορφώνοντας συνθήκες πλούσιας ρευστότητας για τις τράπεζες και μάλιστα με μηδενικό κόστος. Στην ρευστότητα αυτή προστίθενται και τα σχεδόν 40 δισ. ευρώ που έχουν αντλήσει από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα με αρνητικό επιτόκιο δανεισμού με αποτέλεσμα, για πρώτη φορά εδώ και πολλά χρόνια οι ελληνικές τράπεζες να εμφανίζουν δείκτη κάλυψης ρευστότητας (LCR) κατά πολύ υψηλότερο του 100%, όταν τα προηγούμενα χρόνια τα ποσοστά ήταν πολύ χαμηλότερα από το ελάχιστο όριο του 100%.
Ωστόσο είναι προφανές ότι η πλεονάζουσα αυτή ρευστότητας δεν είναι αρκετή για να προχωρήσουν οι τράπεζες σε μεγάλη αύξηση των πιστώσεων προς την πραγματική οικονομία, καθώς υπάρχει πάντα ο φόβος για νέα κόκκινα δάνεια και κατ’ επέκταση για προβλέψεις και άρα ζημιές.
Δάνεια μόνο για το Δημόσιο
Τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος για τον Οκτώβριο είναι αποκαλυπτικά της κατάστασης σε ότι αφορά το ζήτημα της χρηματοδότησης της οικονομίας.
Αρχικά η χρηματοδότηση της οικονομίας, αυξήθηκε με ρυθμό 11,5%, έναντι 10,6% τον Σεπτέμβριο, με την καθαρή μηνιαία ροή πιστώσεων να φθάνει τα 2,258 δισ. ευρώ, ελαφρώς μειωμένη σε σχέση με τα 2,537 δισ. ευρώ του προηγούμενου μήνα. Ωστόσο ο κύριος όγκος των νέων πιστώσεων κατευθύνονται στη γενική κυβέρνηση, δηλαδή στο Δημόσιο και τους οργανισμούς του. Η μηνιαία καθαρή ροή της χρηματοδότησης προς τη γενική κυβέρνηση ήταν θετική κατά 2,505 δισ. ευρώ, σημαντικά αυξημένη από τα 1,914 δισ. ευρώ του Σεπτεμβρίου. Ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής της χρηματοδότησης της γενικής κυβέρνησης αυξήθηκε σε 57,0% από 54,0% τον προηγούμενο μήνα.
Ωστόσο τα στοιχεία για τον ιδιωτικό τομέα αναδεικνύουν τις συνθήκες πιστωτικής ασφυξίας και μάλιστα εν μέσω της επέλασης της πανδημίας καθώς ο ρυθμός μεταβολής της συνολικής χρηματοδότησης του ιδιωτικού τομέα σε ετήσια βάση ήταν μόλις 2,5%, (έναντι 57% για τον δημόσιο τομέα), ενώ η μηνιαία καθαρή ροή της συνολικής χρηματοδότησης προς τον ιδιωτικό τομέα ήταν αρνητική κατά 247 εκατ. ευρώ, έναντι θετικής καθαρής ροής 623 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα.
Δραματική υποχώρηση τον Οκτώβριο καταγράφουν, σύμφωνα με την ΤτΕ, και οι ροές νέων δανείων προς τις επιχειρήσεις εκτός χρηματοπιστωτικού τομέα. Η μηνιαία καθαρή ροή της χρηματοδότησής τους ήταν θετική μόλις κατά 72 εκατ. ευρώ, έναντι θετικής καθαρής ροής 660 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα.
Σε ότι αφορά στα δάνεια που βρίσκονται σε καθεστώς αναστολής δόσεων, και τα οποία αποτελούν μεγάλη μέριμνα των τραπεζών αυτό το διάστημα καθώς ένα ποσοστό της τάξης του 20% δεν θα καταφέρει να εξυπηρετηθεί από τους κατόχους τους και θα καταστεί κόκκινο, εμφανίζονται αυξημένα σε 20,673 δισ. ευρώ.
Στην κατηγορία αυτή, όπως σημειώνει η ΤτΕ, εμπίπτουν στεγαστικά δάνεια (8,343 δισ.), δάνεια προς μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις (9,17 δισ.), καταναλωτικά δάνεια (1,769 δισ.), δάνεια προς ελεύθερους επαγγελματίες, αγρότες και ατομικές επιχειρήσεις (1,387 δισ.) και λοιπά δάνεια προς νοικοκυριά (3 εκατ. ευρώ).
Αύξηση καταθέσεων 2,5 δις. τον Οκτώβριο
Αυτό που προβληματίζει ακόμη περισσότερο την αγορά είναι το γεγονός ότι η χρηματοδότηση των επιχειρήσεων από τις τράπεζες περιορίζεται σε μια εποχή μεγάλης αύξησης των καταθέσεων, σε αντίθεση με την προηγούμενη κρίση όπου η μείωση της πιστωτικής επέκτασης είχε συμπέσει – και φυσιολογικά – με τη μεγάλη φυγή καταθέσεων από το τραπεζικό σύστημα.
Ειδικότερα οι καταθέσεις από τον ιδιωτικό τομέα αυξήθηκαν κατά 2,526 δισ., ποσό υπερδιπλάσιο από τα 1,16 δισ. του προηγούμενου μήνα, ενώ ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής αυξήθηκε σε 11,6% από 10,3%.
Οι καταθέσεις από επιχειρήσεις αυξήθηκαν κατά 968 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω αύξησης των καταθέσεων ασφαλιστικών επιχειρήσεων και λοιπών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων (κατά 825 εκατ. ευρώ).
Οι καταθέσεις των νοικοκυριών αυξήθηκαν κατά 1,558 δισ. ευρώ, έναντι αύξησης κατά 283 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα και ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής αυξήθηκε σε 6,3% από 5,4% τον προηγούμενο μήνα.
Του Κώστα Παπαγρηγόρη(ww.news247.gr)