Η δημόσια διοίκηση, ιδίως όταν αναλαμβάνει τη διαχείριση εμβληματικών προγραμμάτων που αφορούν χιλιάδες νοικοκυριά, οφείλει να επιδεικνύει αξιοπιστία, διαφάνεια και συνέπεια. Δυστυχώς, η διαχείριση του προγράμματος «Εξοικονομώ 2025» αποτελεί αρνητικό υπόδειγμα αβεβαιότητας, δυσλειτουργίας και θεσμικής ασυνέπειας.
Προκήρυξη χωρίς συνέπεια
Οι αιτήσεις για το «Εξοικονομώ 2025» ξεκίνησαν στις 08.01.2025 και, σύμφωνα με την επίσημη προκήρυξη, η διαδικασία αξιολόγησης αναμενόταν να έχει ολοκληρωθεί έως τις 20.03.2025. Δημόσιες δηλώσεις του Υπουργείου ανέφεραν πως τα αποτελέσματα θα ανακοινώνονταν έως τα τέλη Μαρτίου.
Παρ’ όλα αυτά, έχουν ήδη παρέλθει πάνω από τέσσερις μήνες χωρίς καμία επίσημη ανακοίνωση, χρονοδιάγραμμα ή στοιχειώδη ενημέρωση προς τους αιτούντες ή τους τεχνικούς συμβούλους του έργου.
Θεσμική και επαγγελματική «ομηρία»
Η παρατεινόμενη σιωπή του Υπουργείου δημιουργεί συνθήκες θεσμικής ομηρίας για:
- Χιλιάδες πολίτες, οι οποίοι παραμένουν σε αναμονή για την υλοποίηση των έργων ενεργειακής αναβάθμισης, χωρίς να γνωρίζουν αν και πότε θα ενταχθούν στο πρόγραμμα.
- Τεχνικά γραφεία και μηχανικούς, οι οποίοι έχουν ήδη προβεί σε δαπανηρές μελέτες, τεχνικές προδιαγραφές, ΠΕΑ, προσφορές, αρχειοθετήσεις κ.λπ., χωρίς να μπορούν να προγραμματίσουν το χρόνο και τη διαθεσιμότητά τους.
- Την ίδια την αγορά, η οποία επηρεάζεται από μια τεχνητή στασιμότητα στη ζήτηση δομικών υλικών, θερμομονώσεων, κουφωμάτων, και ενεργειακών συστημάτων.
Τεχνοκρατική και κοινωνική απαξίωση
Το Υπουργείο οφείλει να αναλογιστεί πως τέτοιες πρακτικές υπονομεύουν τη θεσμική του αξιοπιστία και αναπαράγουν μια εικόνα αποσπασματικού και ασυντόνιστου κράτους. Σε μια περίοδο που η ενεργειακή κρίσηκαι η κλιματική προσαρμογή απαιτούν επενδυτική επιτάχυνση, το ΥΠΕΝ παράγει διοικητική στασιμότητα και αναπτυξιακή απορρύθμιση.
Ερωτήματα προς την πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ
- Πότε σκοπεύετε να ανακοινώσετε επίσημα και δεσμευτικά αποτελέσματα για τις ενταχθείσες αιτήσεις του «Εξοικονομώ 2025»;
- Θα υπάρξει πλήρης δημοσίευση του τρόπου αξιολόγησης, της μοριοδότησης και των κριτηρίων επιλογής, όπως επιβάλλει η αρχή της διαφάνειας;
- Θα αναγνωρίσετε διοικητική ευθύνη για την μη τήρηση των δηλωμένων χρονοδιαγραμμάτων, ή θα επαναληφθεί το ίδιο μοτίβο με τα προηγούμενα προγράμματα (2021, 2023), όπου η έλλειψη συντονισμού φορτώθηκε και με ανεπανόρθωτο κόστος στους επαγγελματίες μηχανικούς;
- Θα ενισχυθούν επιτέλους τα μικρά τεχνικά γραφεία και οι ανεξάρτητοι ελεύθεροι επαγγελματίες μηχανικοί, αντί να σχεδιάζονται προγράμματα που διαχέονται προνομιακά σε εταιρικά σχήματα μεγάλης κλίμακας;
Εν κατακλείδι η ενεργειακή αναβάθμιση του κτιριακού αποθέματος αποτελεί μείζον εθνικό στόχο και δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται ως πεδίο πελατειακής διαχείρισης ή εσωτερικής γραφειοκρατικής αδράνειας.
Οι πολίτες και οι επαγγελματίες έχουν επιδείξει υπομονή, επένδυση και συνεργασία. Ήρθε η στιγμή η Πολιτεία να επιδείξει διοικητική ευθύνη, διαφάνεια και αξιοπιστία.
Με εκτίμηση.
| Ο Πρόεδρος |
| της ΔΕ του ΤΕΕ/ΤΔΜ
Νίκος Συλλίρης
|