Κατάκοπος από τις απαιτήσεις της ημέρας, αλλά με την επαγγελματική διαστροφή να μη με εγκαταλείπει ούτε τις πρώτες μεταμεσονύκτιες ώρες, γύρισα προχθές το βράδυ τον δέκτη της τηλεόρασής μου σε ενημερωτική εκπομπή περιφερειακού σταθμού της Αττικής.
Δεν έχουν απομείνει άλλωστε και πολλές εκπομπές αυτού του είδους. Ο διάλογος τελεί υπό εξορία από τον θαυμαστό μιντιακό μας κόσμο. Οι ποικιλώνυμες ηγεσίες μας κάνουν ό,τι περνά από το χέρι τους εδώ και χρόνια, από την εποχή των Μνημονίων, για να μη σκέφτεται ο κόσμος. Πολιτική εκπομπή είναι σήμερα ο «Big Brother». Εν πάση περιπτώσει. Στο πάνελ μετείχε νεοεκλεγείς βουλευτής της Ν.Δ. μαζί με ομόλογο συριζαίο, με θέμα -τι άλλο;- τα Ελληνοτουρκικά.
Τον πέτυχα στη βάσανό του να αποπειράται να εξηγήσει τη διαφορά «κυριαρχίας» και «κυριαρχικού δικαιώματος» για να ισχυριστεί ότι εκεί που πλέει το «Oruc Reis», πάνω από την υφαλοκρηπίδα μας, δεν έχουμε κυριαρχία, είναι διεθνή τα ύδατα, άρα δεν τρέχει και τίποτε. Δυστυχώς δεν υποστηρίζει τη θέση αυτή μόνον ο συγκεκριμένος, ο οποίος είναι ο υπαρχηγός της νεοδεξιάς μετα-αδωνικής συνιστώσας των καινούργιων βουλευτών της Ν.Δ. Το κάνουν και άλλοι βουλευτές της Ν.Δ., καθηγητές πανεπιστημίων, και με υπερβάλλοντα φανατισμό μάλιστα.
Το ιδιαίτερο στη συγκεκριμένη περίπτωση ήταν ότι ο νεαρός δεν γνωρίζει Δίκαιο της Θαλάσσης, άρα και τη βαρύτητα κάθε λέξης που εκστόμιζε με την ιδιότητα του βουλευτή προχθές. Και το δεύτερο ιδιαίτερον ήταν ο τρόπος που το έκανε.Χωρίς αυτοπεποίθηση. Κουνούσε τα χέρια του νευρικά, γύριζε δεξιά, γύριζε αριστερά, κοιτούσε προς την κάμερα, έψαχνε μια ματιά επιδοκιμασίας για να πάρει κουράγιο, αναπαμό δεν έβρισκε. Και δεν έβρισκε αναπαμό γιατί -ήξερε δεν ήξερε νομικά- γνώριζε κατά βάθος μέσα του πως υπερασπιζόταν κάτι λάθος.
Η πολιτική όμως δεν είναι νομικά. Και η αξιοπρέπεια των χωρών δεν μετράται με το μίλι. Στην προκειμένη περίπτωση τα πράγματα είναι ξεκάθαρα. Από νομικής απόψεως, ακόμη και αν το κυριαρχικό δικαίωμα δεν ταυτίζεται με την κυριαρχία, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι κυριαρχικό δικαίωμα που να μη βασίζεται σε κυριαρχία δεν υπάρχει. Κυριαρχικό δικαίωμα στον αέρα δεν νοείται. Η κυριαρχία γεννά το κυριαρχικό δικαίωμα. Από πολιτικής απόψεως επίσης τα πράγματα είναι εξαιρετικά απλά:
Εάν παρομοιάσουμε την υφαλοκρηπίδα με την αυλή ενός σπιτιού ή τον δρόμο που περνά απέξω, τότε αν επιτρέπεις σε κάποιον να στήσει αντίσκηνο έξω από την είσοδο του σπιτιού σου ή στον δρόμο δεν θα αργήσει η μέρα που θα τον δεις να «μπουκάρει» μέσα στο ίδιο σου το σπίτι για να στο πάρει. Στοιχειώδες, Γουότσον. Όποιος δεν το καταλαβαίνει αυτό και επιμένει να δίνει εξετάσεις κομματικής νομιμοφροσύνης -αγνοώντας, αν όχι περιφρονώντας αυτούς που τον έστειλαν να τους εκπροσωπήσει στη Βουλή- στο τέλος καταντά -λυπάμαι για τη σκληρή λέξη- γελοίος. Λυπηρόν θέαμα. Πατριώτες δεν είμαστε μόνον όταν κυβερνά ο ΣΥΡΙΖΑ. Πατριώτες είμαστε κάθε μέρα. και με Ν.Δ. και με ΠΑΣΟΚ. Και αν η συγκυρία είναι τέτοια, που μας δυσκολεύει στη διατύπωση του επιχειρήματος -οι περιορισμοί του βουλευτικού αξιώματος είναι γνωστοί-, υπάρχουν τρόποι για να υπερασπιστείς με αξιοπρέπεια τον πολιτικό χώρο στον οποίον ανήκεις χωρίς να προκαλείς την κοινωνία και χωρίς να παραβιάζεις την κοινή λογική. Δεν γράφω το όνομα του νεαρού βουλευτή γιατί τα θέματα στην πολιτική δεν είναι ποτέ προσωπικά.
Το ζήτημά μας είναι οι νοοτροπίες. Και δυστυχώς ένα τμήμα των νέων βουλευτών, όχι μόνο της Ν.Δ. αλλά και άλλων κομμάτων, υιοθετεί μια φιλoσοφία ξένη προς εμάς τους «παλαιότερους». Νοοτροπία παραπλάνησης των πολιτών. Νοοτροπία αποθέωσης του παραλόγου. Παλαιά αυτά δεν ήταν αποδεκτά. Ούτε βεβαίως ήταν αποδεκτό να είσαι βουλευτής και να έχεις εκπομπή σε ΜΜΕ επιχειρηματιών με τους οποίους αύριο η ίδια η ζωή λόγω αξιώματος μπορεί να σε φέρει αντιμέτωπο.
Στέκομαι επί ολίγον στον εν λόγω, γιατί δεν συνειδητοποιούσε -και αυτό με πονούσε- ότι με όσα έλεγε μέσα στην αντάρα του υιοθετούσε πλήρως, άθελά του είμαι βέβαιος, βουλευτής του Κοινοβουλίου μας τις τουρκικές θέσεις. «Ποια υφαλοκρηπίδα μας παραβιάζεται, αφού δεν υπάρχουν χάρτες;» ανέκραζε διερωτώμενος, με κίνδυνο να είναι ο επόμενος Ελλην που θα γίνει πρωτοσέλιδο στη «Χουριέτ». Ευτυχώς ένας έμπειρος δημοσιογράφος τον διόρθωσε υπενθυμίζοντας ότι τα εξωτερικά όρια της υφαλοκρηπίδας μας έχουν οριστεί με νόμο του 2011, τον οποίο έχουμε καταθέσει στον ΟΗΕ και επικαλέστηκε η μόνιμη αντιπρόσωπός μας Μαρία Θεοφίλη σε πρόσφατη επιστολή καταγγελίας της Τουρκίας. Το ζήτημα, επαναλαμβάνω λοιπόν, είναι οι νοοτροπίες.
Η νοοτροπία ότι ο κομματικός πατριωτισμός προηγείται της πατρίδας. Βεβαίως δεν έχω αυταπάτες. Μπορεί να είμαστε και ντεμοντέ. Το αναγνωρίζω. Μπορεί να έχουμε χάσει και την εποχή. Μπορεί ο κυνισμός αυτού του είδους να αρέσει και να πλειοψηφεί στην κοινωνία. Δεν το αποκλείω. Το πρωί της ίδιας μέρας, προτού δω την εκπομπή, συναντήθηκα με παλαιό Στερεοελλαδίτη πρώην βουλευτή και υπουργό της Ν.Δ., ο οποίος ήθελε να μιλήσουμε για την «παράταξη».
Του εξήγησα (διότι παρατηρώ πώς συμπεριφέρονται αρκετοί από τη νέα γενιά των βουλευτών – όχι όλοι, έχω ξεχωρίσει πέντ’ έξι διαμάντια) ότι όταν μιλάμε για «παράταξη» δεν εννοούμε πλέον όλοι το ίδιο πράγμα. Όχι γιατί έχω ακούσει άλλο νέο βουλευτή να μου χλευάζει περιφρονητικά τους ψηφοφόρους του επειδή του ζητούν δουλειά. Ούτε γιατί έχω μείνει ενεός ακούγοντας άλλο νέο βουλευτή -τον αρχηγό- να κάνει σκέψεις για ανοιχτές υποθέσεις δεκάδες μίλια μακριά από τους αξιακούς κώδικες της γενιάς μας.
Όταν μιλάμε για «παράταξη», δεν εννοούμε το ίδιο πράγμα, γιατί αυτοί που ψηφίζουν Ν.Δ. το 2020 δεν είναι ακριβώς οι ίδιοι με αυτούς που την ψήφιζαν το 2000. Το 30% είναι ΠΑΣΟΚ συν ένα τμήμα ακραίων λαϊκιστών, που μετακόμισε από όμορο χώρο το 2012. Και αυτό δεν θα ήταν απαραιτήτως κακό, αν δεν μεταγγιζόταν στη νέα βάση της Ν.Δ. η νοοτροπία του ΠΑΣΟΚ και των άκρων, αυτός ο απίστευτος κυνισμός που επηρεάζει ακόμη και τη διατύπωση θέσεων στα εθνικά θέματα.
Δεν θα ήταν κακό, αν η μόλυνση της παράταξης δεν ήταν καθολική και το εμβόλιο άγνωστο. Εάν στέκομαι λοιπόν στον νεαρό βουλευτή με τις εκπληκτικές σπουδές και το ανεπεξέργαστο ταλέντο, είναι για να εκφράσω τη θλίψη μου. Άλλη παράταξη έχουμε στο μυαλό μας χιλιάδες «παλαιοί» και άλλην εκφράζουν σήμερα οι ποικιλώνυμοι νεαροί «εκπρόσωποί» μας.
Μα σε αντίθεση με πολλούς άλλους που στο παρελθόν κούνησαν μαντήλι, εμείς οι ξεπερασμένοι, ο καθένας από το μετερίζι του, δεν ανήκουμε στους περαστικούς. Εδώ θα είμαστε για να μεταρρυθμίζουμε τα πράγματα. Όχι για να τα ανατρέπουμε. Και βεβαίως όχι για να εγκαταλείπουμε τη γέφυρα. Παρά τη θλίψη μας για το κατάντημα μερικών από αυτούς που μας εκπροσωπούν.
Του Μανώλη Κοττάκη