Η Βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ – Π.Σ. Π.Ε. Κοζάνης κ. Καλλιόπη Βέττα κατέθεσε κοινοβουλευτική ερώτηση προς το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας με θέμα: ««Ανάγκη για προστασία του περιβάλλοντος και του δημόσιου συμφέροντος από την παράνομη κατάτμηση έργων Α.Π.Ε. στην Δυτική Μακεδονία»

Στην ερώτηση αναδεικνύεται, αρχικά, το πρόβλημα που υφίσταται στην Δυτική Μακεδονία με την άναρχη ανάπτυξη Α.Π.Ε., εξαιτίας της έλλειψης ειδικού χωροταξικού, γεγονός που δημιουργεί μεγάλη ανησυχία στην τοπική κοινωνία καθώς ναρκοθετείται η πρωτογενής παραγωγή, το οικοσύστημα και η γεωμορφολογία, ο πολιτισμός και το σύνολο των ανθρωπογενών και φυσικών δραστηριοτήτων.

Επιπλέον, όπως τονίζεται, το φαινόμενο της νομιμοφανούς κατάτμησης των αιτήσεων Α.Π.Ε. σε έργα χαμηλότερης ισχύος -για την αποφυγή των αυξημένων περιβαλλοντικών απαιτήσεων και την επίσπευση της εξέτασης- δημιουργεί προβληματισμούς, τόσο για την αρτιότητα και την ασφάλεια των έργων, όσο και για την προστασία του δημόσιου συμφέροντος.

Παράλληλα, αναφέρεται ότι με αυτή την παράκαμψη, προκύπτει αθέμιτος ανταγωνισμός με τους επενδυτές που τηρούν τις κείμενες διατάξεις ενώ επιτείνεται το καθεστώς αμφιθυμίας στους πολίτες της περιοχής για μια αναγκαία και θεμιτή εξέλιξη, όπως είναι η ανάπτυξη έργων Α.Π.Ε..

Τέλος, γίνεται μνεία στην άρση της αδειοδότησης τεσσάρων σταθμών αιολικής ενέργειας στην Περιφέρεια Θεσσαλίας, καθώς διαπιστώθηκε ότι, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις (ίδιος δικαιούχος, χρονική σύμπτωση στην έκδοση των πράξεων, χρονική σύμπτωση στην εκπόνηση και την υποβολή των μελετών), υπήρξε παράκαμψη της περιβαλλοντικής νομοθεσίας.

Τίθενται τα ερωτήματα:
1. Πως θα αντιμετωπίσει τα φαινόμενα παράτυπης κατάτμησης ΑΠΕ στη Δυτική Μακεδονία; Προτίθεται να προχωρήσει στην άρση της αδειοδότησης «ομοειδών» φακέλων, δίνοντας οδηγίες προς τις αρμόδιες αρχές, όπως συνέβη στην Θεσσαλία;
2. Θα προχωρήσει στην αλλαγή της νομοθεσίας ώστε να αποτραπεί η παράτυπη κατάτμηση των υποβαλλόμενων φακέλων ιδιαίτερα κατά το στάδιο της έγκρισης περιβαλλοντικών όρων; Πώς σκοπεύει επίσης να διασφαλίσει ότι δεν υπάρχει κατάτμηση σε όλα τα στάδια της αδειοδοτικής διαδικασίας;

ΕΡΩΤΗΣΗ
Προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος & Ενέργειας
Θέμα: «Ανάγκη για προστασία του περιβάλλοντος και του δημόσιου συμφέροντος από την παράνομη κατάτμηση έργων Α.Π.Ε. στην Δυτική Μακεδονία»

Η ανάπτυξη επενδύσεων στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας συνιστά μια αναγκαία και επιθυμητή λύση, αφενός για την ενεργειακή αυτάρκεια και τη μετάβαση της χώρας σε ένα νέο καθεστώς και, αφετέρου για τη συμμόρφωση με τις διεθνείς περιβαλλοντικές συνθήκες.

Σε αυτό το πλαίσιο, παρατηρείται ιδιαίτερο ενδιαφέρον από μικρές και μεγάλες επιχειρήσεις για την χωροθέτηση και την δημιουργία Α.Π.Ε.. Ειδικότερα, στη Δυτική Μακεδονία, οι βεβαιώσεις παραγωγών και οι αντίστοιχες αιτήσεις προς τις αρμόδιες αρχές- λόγω του υφιστάμενου δικτύου μεταφοράς ενέργειας-, είναι αυξημένες.

Ωστόσο, αυτή η θεμιτή εξέλιξη, δημιουργεί πλείστα ζητήματα που άπτονται του χωροταξικού σχεδιασμού, του παραγωγικού πλουραλισμού, της περιβαλλοντικής ισορροπίας και της διασφάλισης της γεωμορφολογίας και του οικοσυστήματος.

Η κυβέρνηση αδυνατεί να ελέγξει το τοπίο, γεγονός που έχει οδηγήσει τη πλειοψηφία των θεσμικών φορέων και των κατοίκων σε μια αρνητική στάση απέναντι στην άναρχη τοποθέτηση παρόμοιων επενδύσεων στην περιοχή – απόντος και του ειδικού χωροταξικού για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας-, εξέλιξη που ναρκοθέτει την αναγκαία συναίνεση των τοπικών κοινωνιών για τις Α.Π.Ε..

Ένα επιπλέον πρόβλημα που δημιουργείται στην Δυτική Μακεδονία είναι η αύξηση των αιτήσεων για βεβαιώσεις παραγωγού, με παράκαμψη της ισχύουσας νομοθεσίας.

Συγκεκριμένα, παρατηρείται το φαινόμενο όπου, σε δημόσιες και ιδιωτικές εκτάσεις, υπάρχουν αιτήσεις που υποκρύπτουν σκόπιμη κατάτμηση ώστε, αφενός να εξεταστούν πιο σύντομα και αφετέρου να εξαιρεθούν της υποχρέωσης για περιβαλλοντική αδειοδότηση (Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων και Αποφάσεις Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων).

Ειδικότερα, μιας και για έργα ισχύος έως 1ΜW δεν απαιτείται περιβαλλοντική αδειοδότηση, κατατίθενται φάκελοι με έργα έως το συγκεκριμένο όριο. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα ενός φωτοβολταικού 110ΜW στην περιοχή Μάνα νερού στη Μεσιανή που κατατμήθηκε σε 196 μικρά έργα με ισχύ 0,499-1 ΜW το καθένα.

Παράλληλα, εκτός από την προφανή καταστρατήγηση του πνεύματος και του περιεχομένου των περιβαλλοντικών διατάξεων, το Δημόσιο με τη συγκεκριμένη νομιμοφανή επιλογή, υφίσταται οικονομική ζημία καθώς οι υποτιθέμενοι «μικροί» παραγωγοί εξασφαλίζουν καλύτερες και σταθερές τιμές (30%-40% υψηλότερες από τους διαγωνισμούς της Ρ.Α.Ε.), γεγονός που νοθεύει τον ανταγωνισμό με την συντριπτική πλειοψηφία των υπόλοιπων συνδιεκδικητών (μικρών παραγωγών, ενεργειακών κοινοτήτων) που τηρούν τη νομοθεσία.

Σημειώνεται ότι ήδη έχουν υπάρξει ανάλογα φαινόμενα που επισημάνθηκαν μέσω καταγγελιών και για τα οποία παρενέβη το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Συγκεκριμένα, με το υπ. αριθ. Α.Π.: ΥΠΕΝ/ΓΔΠΠ/45322/558/11-5-2021 έγγραφο της Γενικής Διεύθυνσης Περιβαλλοντικής Πολιτικής του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας προς την Περιφέρεια Θεσσαλίας, αίρεται η αδειοδότηση τεσσάρων σταθμών αιολικής ενέργειας συνολικής ισχύος 12MW στην περιοχή, καθώς υπήρξαν βάσιμες ενστάσεις αναφορικά με την πιθανότητα παράτυπης κατάτμησης. Όπως αναφέρεται στο έγγραφο: «Δεν προκύπτει εμφανής δικαιολογητικός λόγος τήρησης παράλληλων διαδικασιών για την αδειοδότηση τεσσάρων όμοιων έργων, με δικαιούχους ουσιαστικά τα ίδια πρόσωπα, ενώ θα μπορούσε να ακολουθηθεί η όλη διαδικασία για ένα ενιαίο έργο … εάν όμως συντρέχουν οι συνθήκες, όπως στην προκειμένη περίπτωση (ίδιος δικαιούχος, χρονική σύμπτωση στην έκδοση των πράξεων, χρονική σύμπτωση στην εκπόνηση και την υποβολή των μελετών) η κατάτμηση οδηγεί σε παράκαμψη της πιο σύνθετης διαδικασίας περιβαλλοντικής αδειοδότησης … υπονομεύοντας την επαρκή προστασία του περιβάλλοντος».

Επειδή η άναρχη ανάπτυξη των ΑΠΕ δυναμιτίζει την αναγκαία συναίνεση των κατοίκων της Δυτικής Μακεδονίας,
Επειδή με το ισχύον καθεστώς δεν εξασφαλίζεται η τήρηση των αναγκαίων περιβαλλοντικών όρων,
Επειδή υφίσταται οικονομική ζημία από την νομιμοφανή υπέρβαση των ισχυόντων κανονισμών που επιτρέπουν την αυξημένη καταβολή τιμής σε «μικρούς» παραγωγούς,
Επειδή πολλοί επενδυτές τηρούν τις κείμενες διατάξεις, σε αντίθεση με ευάριθμους που υπερπηδούν, για αθέμιτο προσπορισμό κέρδους, τη νομοθεσία,
Επειδή υπήρξε ήδη απόφαση για άρση της αδειοδότησης σε επενδύσεις που, σύμφωνα με το Υπουργείο, υπέκρυπταν παράτυπη κατάτμηση,

Ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός:
1. Πως θα αντιμετωπίσει τα φαινόμενα παράτυπης κατάτμησης ΑΠΕ στη Δυτική Μακεδονία; Προτίθεται να προχωρήσει στην άρση της αδειοδότησης «ομοειδών» φακέλων, δίνοντας οδηγίες προς τις αρμόδιες αρχές, όπως συνέβη στην Θεσσαλία;
2. Θα προχωρήσει στην αλλαγή της νομοθεσίας ώστε να αποτραπεί η παράτυπη κατάτμηση των υποβαλλόμενων φακέλων ιδιαίτερα κατά το στάδιο της έγκρισης περιβαλλοντικών όρων; Πώς σκοπεύει επίσης να διασφαλίσει ότι δεν υπάρχει κατάτμηση σε όλα τα στάδια της αδειοδοτικής διαδικασίας;

Η ερωτώσα Βουλευτής
Βέττα Καλλιόπη