Ενα διαφοροποιημένο αναπτυξιακό μοντέλο, που εκτείνεται από τομείς προηγμένης τεχνολογίας στην παραγωγή ενέργειας και στην ηλεκτροκίνηση μέχρι πρότυπες βιομηχανικές και αγροτικές μονάδες και νέες μορφές τουρισμού, θα διαδεχθεί τη μονοκαλλιέργεια του λιγνίτη στις περιοχές της Δ. Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης, που εισέρχονται στη διαδικασία της απολιγνιτοποίησης.
Στον τομέα της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ πέρα από τα γνωστά πλάνα της ΔΕΗ και των ΕΛΠΕ για την κατασκευή φωτοβολταϊκών πάρκων ισχύος 2,3 γιγαβάτ για τα οποία θα επενδυθούν κεφάλαια ύψους 1,4-1,6 δισ. ευρώ, ξεχωρίζουν δύο ακόμη επενδυτικά σχέδια σε τεχνολογίες αιχμής. Το ένα προωθείται από την ελληνική εταιρεία Eunice και αφορά την κατασκευή του πρώτου έργου αποθήκευσης ενέργειας σε μεγάλης κλίμακας μπαταρίες λιθίου στην Ελλάδα, συνολικής επένδυσης 285 εκατ. ευρώ, και το δεύτερο από την πολωνική εταιρεία Solaris και αφορά τη μονάδα παραγωγής πράσινου υδρογόνου. Το έργο, στο οποίο πλην της Ελλάδας εμπλέκονται ακόμη τρεις χώρες, προβλέπει επενδύσεις 2,5 δισ. ευρώ.
Στον τομέα της μεταποίησης, η φαρμακοβιομηχανία DEMO έχει σχεδιάσει την κατασκευή πέντε μονάδων παραγωγής φαρμάκων στη Μεγαλόπολη, για τα οποία θα επενδυθούν περί τα 90 εκατ. ευρώ. Στον τομέα του οινικού τουρισμού, τέλος, το Κτήμα AΛΦΑ με τους αμπελώνες στο Αμύνταιο της Φλώρινας έχει καταθέσει επενδυτικό σχέδιο για την αναβάθμιση των μονάδων παραγωγής και τη δημιουργία καταλυμάτων σε υφιστάμενα και νέα οινοποιεία.
Τα παραπάνω σχέδια είναι τα πιο ώριμα μεταξύ 16 συνολικά μεγάλων επενδυτικών σχεδίων, συνολικού ύψους 4 δισ. ευρώ, που έχουν κατατεθεί στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας στο πλαίσιο του master plan για τη μετάβαση της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης στη μεταλιγνιτική εποχή.
Η «Κ» παρουσιάζει σήμερα τα πιο ώριμα επενδυτικά σχέδια, που θα δώσουν την εκκίνηση για την επόμενη ημέρα των λιγνιτικών περιοχών. Το «όραμα» αυτό βασίζεται σε πέντε πυλώνες: καθαρή ενέργεια, έξυπνη αγροτική παραγωγή, βιώσιμος τουρισμός, βιοτεχνία, βιομηχανία και εμπόριο και τεχνολογία και εκπαίδευση. Το νέο αναπτυξιακό μοντέλο της περιοχής υποστηρίζεται από σειρά φορολογικών και άλλων κινήτρων και επιδοτήσεις, που αναμένεται να υποβληθούν προς έγκριση στην Ε.Ε., και πόρους ύψους 5,05 δισ. ευρώ.
Sunlight
Βιομηχανικό πάρκο ηλεκτροκίνησης
Η περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας αναμένεται να φιλοξενήσει μια από τις πλέον σύγχρονες μονάδες παραγωγής μπαταριών λιθίου, μέγιστης παραγωγικής δυνατότητας 2GWh ανά έτος. Θα εγκατασταθεί σε έκταση 50 στρεμμάτων στην περιοχή της Κοζάνης ή της Πτολεμαΐδας (δεν έχει ακόμη προσδιοριστεί) και θα έχει εξαγωγικό χαρακτήρα. Πρόκειται για επένδυση της Sunlight, συνολικού ύψους 200 εκατ. ευρώ έως το 2026. Η επένδυση στοχεύει σε εξειδικευμένες αγορές του κλάδου της ηλεκτροκίνησης (περονοφόρα οχήματα, ρομποτικές μηχανές, ναυτιλία, αποθήκευση ενέργειας κ.λπ.), με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και απαιτήσεις και διαφοροποίηση από τον ανταγωνισμό. Πρόκειται για ένα από τα πιο σύγχρονα εργοστάσια της Ευρώπης, εφαρμογής προτύπου Ιndustry 4.0, με εξαγωγικό προσανατολισμό για την κάλυψη αναγκών σε παγκόσμιο επίπεδο. Η επένδυση αναμένεται να έχει πολλαπλασιαστικά οφέλη για την τοπική κοινωνία και να δημιουργήσει συνολικά 600 άμεσες και έμμεσες θέσεις εργασίας. Από αυτές 450 θα είναι άμεσες θέσεις εργασίας, εκ των οποίων σε ποσοστό 75% εξειδικευμένου προσωπικού και 25% επιστημονικού προσωπικού σε πλήρη λειτουργία, και 150 έμμεσες θέσεις εργασίας στην ευρύτερη περιοχή. Η επένδυση προβλέπει και τη δυνατότητα συνεργασίας με το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας. «Ο κλάδος της αποθήκευσης ενέργειας, στον οποίο δραστηριοποιείται η Sunlight, αποτελεί έναν από τους πιο υποσχόμενους τομείς παγκοσμίως. Οι νέες τεχνολογίες που έρχονται, η στροφή προς τις εναλλακτικές μορφές ενέργειας και την ηλεκτροκίνηση επιφυλάσσουν για εμάς μόνο ευκαιρίες», δηλώνει στην «Κ» ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Λ. Μπίσαλας, σχολιάζοντας το νέο επενδυτικό σχέδιο στη Δυτική Μακεδονία.
Η Sunlight είναι μέλος του ομίλου Olympia και κορυφαία εταιρεία τεχνολογίας στην παραγωγή μπαταριών για τον κλάδο αποθήκευσης ενέργειας, και επενδύει σε ανθρώπους και υποδομές που θα της επιτρέψουν να είναι μια από τις εταιρείες-ηγέτιδες στον χώρο της αποθήκευσης ενέργειας. Ηδη, δημιουργεί καινούργιο, διεθνές ερευνητικό κέντρο στην Αττική για νέες τεχνολογίες λιθίου και στοχεύει στον επαναπατρισμό ερευνητών και μηχανικών. Στόχος της εταιρείας είναι να αναπτύξει εφαρμογές για ηλεκτρικά λεωφορεία πόλεων, στη ναυτιλία, αλλά και στην αποθήκευση ενέργειας στις ανανεώσιμες πηγές, ενώ ήδη αναπτύσσει μπαταρίες για τα ρομπότ που θα αναπληρώσουν τα περονοφόρα σε διεθνή logistics centers νέας γενιάς. Παράλληλα ενισχύει τις υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις της σε Ελλάδα και Ιταλία με τεχνολογίες Industry 4.0, ενώ έχει ισχυρό πλάνο ανάπτυξης στην αγορά της Αμερικής, με το νέο κέντρο συναρμολόγησης της εταιρείας στη Βόρεια Καρολίνα.
Solaris
Σχέδιο 2,5 δισ. για «πράσινο» υδρογόνο και 5.000 θέσεις
Από τον Απρίλιο 2020 η Solaris Bus & Coach έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για επένδυση σε μονάδα παραγωγής «πράσινου» υδρογόνου μέσω ΑΠΕ. Πρόκειται για το White Dragon project, που προβλέπει επενδύσεις ύψους 2,5 δισ. ευρώ σε ηλεκτρολύτες ισχύος 1,5 GW, που θα δημιουργήσουν 5.000 άμεσες θέσεις εργασίας.
Το έργο αυτό σχεδιάζεται από 4 χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, και ανταγωνίζεται για χρηματοδότηση άλλων 7 έργων στο πλαίσιο του προγράμματος Hydrogen Europe. Το παραγόμενο υδρογόνο θα αξιοποιείται ως καύσιμο τηλεθέρμανσης, ως εξαγόμενο καύσιμο μέσω του αγωγού ΤΑΡ και ως καύσιμο για μεταφορές, ειδικά για μεγάλα οχήματα, φορτηγά, απορριμματοφόρα, λεωφορεία κ.λπ.
Η πολωνική κατασκευάστρια λεωφορείων Solaris Bus & Coach, η οποία ανήκει στον εισηγμένο ισπανικό όμιλο Grupo CAF, βρίσκεται σε συζητήσεις με την ελληνική κυβέρνηση και για την ανάπτυξη στη χώρα νέας γραμμής συναρμολόγησης αστικών λεωφορείων. Επιπλέον, η Solaris ενδιαφέρεται να συμμετάσχει και στον επικείμενο διαγωνισμό του Δημοσίου για την προμήθεια 700 τουλάχιστον λεωφορείων για τις αστικές συγκοινωνίες Αθήνας και Θεσσαλονίκης, το ένα τρίτο των οποίων αναμένεται να είναι ηλεκτροκίνητα. Η Solaris Bus & Coach S.A. είναι ένας από τους κορυφαίους κατασκευαστές ευρωπαϊκών λεωφορείων και αμαξοστοιχιών, με περισσότερα από 20 χρόνια εμπειρίας και 19.000 οχήματα παραδομένα. Σήμερα, η εταιρεία έχει ρίξει το βάρος στην παραγωγή μοντέλων που τείνουν να έχουν μηδενικό ανθρακικό αποτύπωμα, με την ηλεκτροκίνηση και το υδρογόνο να αποτελούν αιχμή της νέας της παραγωγής.
Eunice
Αποθήκευση ενέργειας σε μπαταρίες λιθίου
Το πρώτο έργο αποθήκευσης ενέργειας σε μεγάλης κλίμακας μπαταρίες λιθίου στην Ελλάδα σχεδιάζει να κατασκευάσει στην περιοχή της Δ. Μακεδονίας η Eunice. Το έργο «Battery Energy Storage System (BESS)» της Eunice Energy Group συνολικής επένδυσης 285 εκατ. ευρώ για μονάδα αποθήκευσης ενέργειας δυναμικότητας 250 MW θα εγκατασταθεί σε έκταση 80-100 στρεμμάτων στο λιγνιτωρυχείο Αμυνταίου, ενώ θα κατασκευαστεί και υποσταθμός για τη διασύνδεσή της μονάδας με το δίκτυο υπερυψηλής τάσης που διαχειρίζεται ο ΑΔΜΗΕ.
Το έργο αποτελεί αμιγώς ελληνική ιδιωτική επένδυση, που βρίσκεται ήδη στο στάδιο της αδειοδότησης με στόχο να τεθεί σε λειτουργία εντός του 2022, ενώ ταυτόχρονα αποτελεί έργο πανευρωπαϊκού ενδιαφέροντος και εμβέλειας. Τον Αύγουστο του 2020 υπεβλήθη στη ΡΑΕ αίτηση με πλήρη φάκελο μελετών και δικαιολογητικών για τη λήψη της σχετικής άδειας παραγωγής και αποθήκευσης. Εχει επίσης υποβληθεί για συμπερίληψη στην επόμενη αναθεώρηση του Δεκαετούς Πλάνου Ανάπτυξης Ευρωπαϊκών Δικτύων (TYNDP) 2020 του ENTSO-e (έχει ήδη συμπεριληφθεί στην προκαταρκτική λίστα έργων), ενώ στη συνέχεια θα υποβληθεί για ένταξη στα Εργα Κοινού Ενδιαφέροντος (PCI) 2021 της Ε.Ε. Η εταιρεία προχωράει βήμα βήμα στην ανάπτυξη του έργου αναμένοντας το θεσμικό πλαίσιο για την ένταξη στο σύστημα έργων αποθήκευσης ενέργειας. O σχεδιασμός του για την περιοχή της Δ. Μακεδονίας, σύμφωνα με στελέχη της εταιρείας ξεκίνησε πολύ πριν ανακοινωθούν τα επενδυτικά κίνητρα από την κυβέρνηση και στηρίχτηκε στη γνωστοποίηση του σχεδίου παροπλισμού των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ και στην ανάγκη κάλυψης του ελλείμματος σε ενέργεια που θα προκύψει από καύσιμα και άλλες τεχνολογίες.
DEMO
Βιομηχανία φαρμάκων στη Μεγαλόπολη
Προχωρημένο ενδιαφέρον για επένδυση ύψους 90 εκατ., που θα μπορούσε να δημιουργήσει έως 350 άμεσες και έμμεσες θέσεις εργασίας κατά την κατασκευή και 1.100 θέσεις εργασίας κατά τη λειτουργία της στην περιοχή της Μεγαλόπολης, έχει εκφράσει η φαρμακοβιομηχανία DEMO. O αναμενόμενος κύκλος εργασιών, σύμφωνα με το επενδυτικό σχέδιο της εταιρείας, υπολογίζεται στα 150 εκατ. ετησίως. Ο σχεδιασμός προβλέπει την κατασκευή πέντε μονάδων από τις αρχές του 2021 έως τις αρχές του 2025. Η φαρμακοβιομηχανία DEMO, με περισσότερα από 50 χρόνια δυναμικής παρουσίας στην Ελλάδα και στον κόσμο, λειτουργεί στο Κρυονέρι Αττικής το μεγαλύτερο εργοστάσιο παραγωγής φαρμάκων στη ΝΑ Ευρώπη, με υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις έκτασης 57.000 τ.μ., στις οποίες περιλαμβάνεται και ένα ιδιαίτερα σύγχρονο εργαστήριο ποιοτικού ελέγχου, έκτασης 1.600 τ.μ. Η DEMO υπηρετεί πιστά τα τελευταία χρόνια τον εξαγωγικό προσανατολισμό της, με το δίκτυο πωλήσεών της να εκτείνεται σε Ευρώπη, Ασία, Αφρική, Μ. Ανατολή, Ν. Αμερική και Ωκεανία. Η εταιρεία εξάγει το 82,4% της ετήσιας παραγωγής της και ακολουθεί ταχεία επέκταση της γκάμας προϊόντων της στις διεθνείς αγορές.
ΚΤΗΜΑ ΑΛΦΑ
Επενδύει στο κρασί και στον οινικό τουρισμό
Η οινοποιία «Κτήμα ΑΛΦΑ» με τη γνωστή ποικιλιακή σύνθεση Ξινόμαυρου, Μαυροδάφνης, Syrah, Merlot, Pinot Noir, Tannat, Montepulciano, Negro Amaro, Barbera, Μαλαγουζιά, Sauvigon Blanc, Chardonnay & Gewürztraminer από τους αμπελώνες στην περιοχή Αμυνταίου Φλώρινας είναι έτοιμη να επενδύσει περί τα 20-25 εκατ. στη Δυτ. Μακεδονία για την αναβάθμιση των μονάδων παραγωγής της και τη δημιουργία καταλυμάτων σε υπάρχοντα και νέα οινοποιεία. Η υλοποίηση του επενδυτικού σχεδίου αναμένεται να δημιουργήσει έως 100 άμεσες και έμμεσες θέσεις εργασίας κατά την κατασκευή και έως 300 κατά τη λειτουργία. Η συνολική επένδυση αναμένεται να ολοκληρωθεί έως το 2025. Το Κτήμα ΑΛΦΑ βρίσκεται στην περιοχή Αμυνταίου Φλώρινας, στο βορειοδυτικό άκρο της Ελλάδας. Ιδρύθηκε το 1997 από τον έμπειρο αμπελουργό Μάκη Μαυρίδη και τον χημικό – οινολόγο Αγγελο Ιατρίδη, ο οποίος έχοντας δραστηριοποιηθεί σε πολλά μέρη της Ελλάδας επέλεξε το Αμύνταιο για να δημιουργήσει το δικό του κρασί. Ο ενιαίος ιδιόκτητος αμπελώνας του Κτήματος ΑΛΦΑ βρίσκεται στην καρδιά της ζώνης του Αμυνταίου, στη θέση «Αμπέλια» της Βεγόρας, σε υψόμετρο 620-710 μέτρα. Η έκτασή του είναι 1.800 στρέμματα.
Πηγή:kathimerini.gr